به گزارش خبرگزاری مهر، علی میرعرب پیش از ظهر امروز در کارگاه آموزشی «آشنایی با علم سنجی» که به همت پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در حاشیه پنجمین نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی و فناوری دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در مرکز همایشهای غدیر قم برگزار شد، با بیان این که علم سنجی به منظور رتبه بندی به دستاوردهای علمی و مجلات به کار میرود، اظهار داشت: با توجه به پارامترهایی که بر این اساس در مورد مقالات و مجلات ارائه میشود، افراد نیز رتبه بندی میشوند.
وی افزود: اهمیت بحث علم سنجی هر روز در دنیا بیشتر و بیشتر شده و امروزه حتی شاخصهای جدیدتر و به روزتری هم در این باره ارائه شده است.
سرپرست گروه پژوهشی اشاعه اطلاعات و دانش پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تصریح کرد: علم سنجی در حقیقت دانش اندازه گیری علم با استفاده یک سری از روشهای کمی است که طی یک فرایند رتبه بندی هم در مورد آن صورت میگیرد.
وی با اشاره به شاخصهای علم سنجی در دنیا گفت: مؤلف، انتشار، ارجاع و استناد چهار شاخص متداول برای علم سنجی است و رایجترین و معتبرترین شاخص علم سنجی، شاخص استناد است که مهمترین شاخصهای علم سنجی بر مبنای آن شکل گرفته اند و برای بهبود و یا تعدیل شاخص استناد ایجاد شده اند.
میرعرب اظهار کرد: شاخص ضریب تأثیر یکی اصلی ترین شاخصهای علم سنجی است که نسبت به تعداد استنادهای دریافتی مقالات انتشار یافته در طول یک دوره، زمانی خاص را میسنجد که گارفیلد «مبدع این طرح» زمان این دوره را دو سال اعلام کرده است.
وی افزود: یکی دیگر از شاخصها، شاخص مقاله داغ است؛ مقالاتی که خیلی سریع نسبت به مقالات مشابه در همان حوزه موضوعی و همان بازه زمانی استناد دریافت میکنند، به عنوان «مقالات داغ» شناخته میشوند تا جایی که در طول یک سال بیش از دوهزار بار مورد استناد قرار بگیرد که صاحب آن پروفسور شناخته میشوند و ربطی هم به میزان تحصیلات صاحب مقاله ندارد.
سرپرست گروه پژوهشی اشاعه اطلاعات و دانش پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به پایگاههای استنادی در جهان گفت: معروف ترین آنها مؤسسه تامسون رویترز است که همان isi معروف است، همچنین «اسکوپوس»، «گوگل اسکالر» و «پایگاه استنادی علوم جهان اسلام» از دیگر پایگاههای استنادی در جهان شناخته میشوند که به این شاخصها توجه میکنند.
وی گفت: پایگاه استنادی علوم اسلام جهان اسلام(isc) در سال ۱۳۸۴ به دستور رهبر معظم انقلاب راه اندازی شد و در حال حاضر سومین پایگاه استنادی معتبر در دنیا است که دنیا آن را قبول دارد ولی نقدهایی هم به آن وارد است.
میرعرب اظهارکرد: در این پایگاه، برترینهای مخصوصاً حوزه علوم اسلامی هیچ جایگاهی ندارند و اساتیدی که در حوزه علمیه هستند و بیشتر روی کتاب کار میکنند، اصلاً وارد رتبه بندی نشوند چون این پایگاه نیز همچون سه پایگاه قبلی فقط روی مقالات کار میکند و توسعهای هم به کار خود نداده است.
وی با اشاره به این که سردبیران مجلات باید بیشتر به این حوزه توجه داشته باشند، افزود: در حوزه علوم اسلامی تنها یک مجله کالج اسلامی لندن وجود دارد و در ایران در حوزه علوم اسلامی وارد لیست اولیهisi و اسکوپوس از پایگاههای معتبر استنادی نشده است.
میرعرب خاطرنشان کرد: فیلتر اولیه ورود به پایگاههای استنادی معتبر، پایگاه doaj است؛ جالب است بدانید که اولین مجلهای که بعد از چهل سال از تاریخ انقلاب اسلامی وارد پایگاه doaj شد، مجله علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم(ع) بوده و امید است توجه بیشتری به این مسأله از سوی محققان و مراکز پژوهشی حوزه صورت بگیرد.
نظر شما